1.Raków – dzielnica
Częstochowy, położona na południowy wschód od centrum miasta, na lewym brzegu
Warty. Od zachodu ograniczona jest
drogą krajową nr 1. Graniczy z dzielnicami
Błeszno,
Wrzosowiak,
Ostatni Grosz oraz
Zawodzie-Dąbie. Przebiega przez nią linia kolejowa
Warszawa Centralna–
Katowice (pierwotnie
kolej warszawsko-wiedeńska) wraz ze stacją
Częstochowa Raków (przez wiele lat noszącą nazwę Częstochowa Błeszno). Przeważa zabudowa wielorodzinna..
2 Historia
W
1377 r. książę Władysław Opolczyk nadał braciom o imionach Jaśko i
Niczko kuźnicę na terenie wsi Błeszno, nad rzeką Wartą, w miejscu
dzisiejszej huty
[2]. Sam Raków pierwszy raz wzmiankowano w 1631 r. jako las należący do gruntów miejskich.
Losy dzielnicy związane są z położoną nieopodal
Hutą Częstochowa.
Do lokalizacji zakładu w tym miejscu przyczyniły się: zasoby rud żelaza
w okolicach Częstochowy, bliskość kopalń węgla kamiennego w Zagłębiu
Dąbrowskim, obfitość taniej siły roboczej, tanie grunty oraz dostęp do
Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Prace budowlane w oparciu o projekty
inżynierów Józefa Chlebowskiego, Józefa Chmurskiego i Leopolda
Sobańskiego rozpoczęto w 1896 roku, a zakończono w 1902 r
[2].
Osiedle robotnicze Raków zbudowane zostało na przełomie XIX i XX
wieku, gdy powstała huta; przeprowadzono wówczas elektryfikację (1904
r.)
[2], wybrukowano ulice, zbudowano szkołę i kościół. W tym czasie Raków funkcjonował wówczas jako fragment wsi
Huta Stara B. W roku 1921 utworzono klub piłkarski Racovia (obecnie
Raków Częstochowa), a w 1928 licząca 7 tys. mieszkańców osada przemysłowa włączona została do miasta na wyraźne żądanie jej mieszkańców
[3].
Gwałtowny rozrost dzielnicy nastąpił po
II wojnie światowej,
co było odpowiedzią na rozbudowę huty: powstały osiedla Raków I (już w
1949), Raków II i Raków III, w skład których oprócz kilkukondygnacyjnych
budynków mieszkalnych weszły szkoły i przedszkola. Wytyczono wówczas
socrealistyczną aleję Pokoju, którą od 1959 kursują
tramwaje. Do 1971 tramwaj jeździł też ulicą Łukasińskiego. W latach 1968–2000 przy
Alei Pokoju mieściło się kino Relax z 590 miejscami. W 2000 r. budynek kina przebudowano na supermarket
Leader Price (obecnie
Tesco).
Wzdłuż alei, między rzędami lip, znajduje się ścieżka rowerowa. Niegdyś
pełna punktów handlowych i usługowych, aleja Pokoju obecnie podupadła.
3 Obiekty położone w dzielnicy
- rezerwat archeologiczny kultury łużyckiej
- pałacyk Hantkego wzniesiony w latach 1900–1903 w stylu francuskiego neobaroku z żeliwnymi dekoracjami klatki schodowej (obecnie Młodzieżowy Dom Kultury[4]) otoczony parkiem
- domy majsterskie i robotnicze z czerwonej cegły (nie otynkowane) wybudowane w latach 1900–1902
- dawny budynek zarządu huty i siedziba dyrektora (z drewnianą
werandą, wewnątrz zabytkowe kaflowe piece i kominek z płaskorzeźbioną
dekoracją), w którym mieścił się przyzakładowy żłobek
- kościół parafialny (w 2002 podniesiony do godności sanktuarium) pw. św. Józefa Rzemieślnika z lat 1926–1933 (eklektyczny z elementami polskiego gotyku, renesansu i baroku, wewnątrz neobarokowe chrzcielnica i ambona z 1953) – kolebka częstochowskiej Solidarności
- Stadion Rakowa
- 4
Galeria
Informacje i zdjęcia pochodzą z Wikipedii